Przeczytany? - podziel się uwagami lub zadaj pytanie dot. artykułu, napisz mail: kontakt@qualia.edu.pl
(C) Mariuisz Kąkolewicz
Qualia w konstruowaniu wiedzy
Qualia jako komponent wiedzy
Qualia jako istotny komponent schematów poznawczych zostają w nich internalizowane w procesie poznawania bezpośredniego lub za pośrednictwem medialnych reprezentacji rzeczywistych obiektów i zjawisk. W reprezentacjach medialnych ich treść jest dostępna za pośrednictwem elementów formy komunikatu, który jest korelatem treści. To co przedstawia komunikat medialny jest dostępne zmysłom jedynie za pośrednictwem elementów formy komunikatu.
Cechy obiektu rzeczywistego -> Qualia perceptu
Upraszczając, cokolwiek, czego doświadczamy np. widzimy jakiś obiekt realnego świata lub jego medialną reprezentację np. fotografię, ma zawsze charakteryzują się one jakimiś specyficznymi cechami, które pozwalają go rozpoznać i zaklasyfikować jako znany lub jako nowy. Gdy widzimy obiekt lub jego fotografię to w umyśle powstają ich mentalne reprezentacje odpowiednio: obiektu i fotografii. Jeśli jest to obiekt realny to jego mentalna reprezentacja jest konstytuowana (tworzona) przez qualia odpowiadające fizycznym cechom tego obiektu, które odbieramy i rozpoznajemy dzięki zmysłom. Jeśli zaś widzimy fotografię lub rysunek przedstawiający jakiś obiekt to, to co jest przedstawione (obiekt) odbieramy poprzez elementy formy komunikatu medialnego (fotografii lub rysunku).
Elementy formy komunikatu medialnego -> qualia percepcji komunikatu
Na przykład litera tekstu, nawet w pojedynczym wyrazie ma zawsze określony: krój czcionki, wielkość, kolor, atrybuty takie jak grubość linii, ew. pochyłość, podkreślenie czy odstępy pomiędzy literami, itp.
To te właśnie elementy formy decydują o tym jak odbieramy tekst, np. jeśli wyraz zaczyna się dużą literą to odczytujemy znaczenie, że jest to albo początek zdania, albo nazwa własna. Jeśli wyraz jest napisany pogrubioną czcionką lub w innym kolorze to odczytujemy, że jest w jakiś sposób ważniejszy od pozostałych.
Qualia perceptu jabłka
Jeśli jemy np. jabłko (choć może to być dowolny inny owoc) to poprzez zmysły poznajemy jego wielkość (wzrok – kształt i wielkość w odniesieniu do innych obiektów, a przez propriocepcję - ciężar), kolor (wzrok), fakturę skórki (dotyk), twardość (proprioceptory w mięśniach szczęki) , smak , zapach, strukturę miąższu (propriocepcja - proprioceptory w mięśniach języka i szczęk), twardość skórki (propriocepcja), itp..
Poprzez bezpośrednie doświadczanie w trakcie jedzenia uzyskujemy wiedzę o własnościach danego gatunku jabłka (lub innego owocu - w określonym stanie dojrzałości), a w świadomości konstruowany jest percept tego jabłka (lub innego owocu) poprzez odbierane i internalizowane qualia - cechy perceptu. Zostają one zinternalizowane w tworzonych śladach pamięciowych 'kodujących' odbierane qualia doznań zmysłowych. Dodatkowo mogą być internalizowane (także poprzez qualia) odczucia psychiczne, w tym emocje związane z jedzonym owocem np. smakuje mi czy nie smakuje, czy zaliczę go do ulubionych owoców, pragnienia - mam ochotę zjeść kolejny taki owoc czy nie bardzo, itp.
Qualia w schematach poznawczych
Doświadczane qualia stają się częścią naszego schematu poznawczego "zawierającego" naszą wiedzę o danym owocu. Gdy po raz kolejny będziemy (nawet z zamkniętymi oczyma) jedli taki sam owoc to zapewne rozpoznamy go poprzez "automatycznie" następujący proces porównywania w świadomości qualiów bezpośrednich - perceptu właśnie jedzonego owocu z qualiami owoców, które jedliśmy wcześniej.
Jeśli mamy zinternalizowane qualia zbieżne (takie same) z tymi odpowiadającymi mentalnej reprezentacji właśnie jedzonego owocu (załóżmy, że mamy zasłonięte oczy, a ktoś podaje nam kawałki owocu wprost do ust), to potrafimy jedzony owoc bezbłędnie rozpoznać. Nawet nie musimy znać jego nazwy, ale wiemy, że już go kiedyś jedliśmy (lub nie) i, że również nam smakował (lub nie). Jedząc owoc zdobywamy wiedzę o nim i jego właściwościach, które stają się istotnym komponentem odpowiadającego mu schematu poznawczego.
Analiza przykładu poznawania i rozpoznawania róży
Mentoring, wsparcie, kursy, webinaria, rozwój
www.qualia.edu.pl
Mariusz Kąkolewicz
📞 505 377 726
mail:
NOTA PRAWNA: Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 1 b) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych (z 4 lutego 1994 r, z późn. zmianami) zastrzegam, że wszystkie materiały zamieszczone na qualia.edu.pl są objęte prawami autorskimi, a ich dalsze rozpowszechnianie bez mojej zgody jest zabronione